یکی از چالشی‌ترین تصمیماتی که بسیاری از علاقمندان حوزه شبیه‌سازی در ابتدای راه با آن مواجه هستند، انتخاب ابزار مناسب شبیه‌سازی و یادگیری آن است. از آنجایی که فراگیری نرم‌افزارهای شبیه‌سازی زمانبر است، انتخاب نادرست نرم‌افزار می‌تواند هزینه و اتلاف وقت زیادی را تحمیل نماید. در این مطلب قصد داریم تا به مقایسه نرم‌افزارهای موجود در حوزه شبیه‌سازی بپردازیم. برای مقایسه نرم‌افزارها، سهم بازار هر یک ارائه شده است که نشان از توانایی نرم‌افزار در حل مسائل مختلف است.
بررسی سهم بازار نرم‌افزارهای شبیه‌سازی
یکی از مهم‌ترین رویدادهای شبیه‌سازی در دنیا، کنفرانس Winter Simulation Conference است که توسط INFORMS به صورت سالانه برگزار می‌شود. در این کنفرانس، بسیاری از افراد و شرکت‌های فعال در زمینه شبیه‌سازی حضور دارند و آخرین تحقیقات و دستاوردهای خود را در این حوزه ارائه می‌کنند. همچنین شرکت‌های نرم‌افزاری مختلفی نیز در این رویداد حضور دارند.
نرم‌افزار شبیه‌سازی AnyLogic یکی از محبوب‌ترین نرم‌افزارهای این کنفرانس است. این نرم‌افزار در مقایسه با سایر ابزارهای مدل‌سازی شبیه‌سازی، دارای بیشترین سهم مطالعات موردی است. بررسی مطالعات موردی ارائه شده در Winter Sim 2020 نشان می دهد که این روند از سال 2016 تاکنون ادامه دارد. از میان ابزارهای ذکر شده، هم منبع باز و هم تجاری، 32 درصد مطالعات موردی انجام شده توسط نرم‌افزار شبیه‌سازی AnyLogic مدل شده‌اند.
ابزارهای مبتنی بر پایتون نیز با ۲۵ درصد در رتبه دوم قرار دارند که نشان دهنده افزایش استفاده از کتابخانه های توسعه یافته در این زبان برای مدیریت داده، مدل‌سازی و یادگیری ماشینی است.
نکته قابل توجه استفاده تنها 6 درصد از مطالعات موردی انجام شده توسط نرم‌افزار شبیه‌سازی Arena است. این نرم‌افزار که صرفاً برای ساخت مدل‌های شبیه‌سازی گسسته پیشامد مورد استفاده قرار می‌گیرد، تا سال 2016 به عنوان پرکاربردترین نرم‌افزار شبیه‌سازی در دنیا مطرح بوده است. اما در سال‌های اخیر به دلیل عدم پشتیبانی از رویکرد مدل‌سازی ترکیبی و عدم بهره‌گیری از قابلیت‌های به روز نرم‌افزاری مانند قابلیت شئی‌گرایی و اشتراک‌پذیری، سهم بازار بسیاری را از دست داده است.
نرم‌افزار مدل‌سازی NetLogo نیز که برای ساخت مدل‌های عامل‌بنیان مورد استفاده قرار می‌گیرد نیز تنها 4 درصد از مطالعات موردی انجام شده را به خود اختصاص داده است. از دلایل این امر می‌توان به ماهیت کدنویسی زیاد این نرم‌افزار، زمان نسبتاً زیاد برای یادگیری و محیط گرافیکی ابتدایی اشاره نمود.
دلایل پیشتاز بودن نرم‌افزار AnyLogic
از دلایل پیشتاز بودن نرم‌افزار شبیه‌سازی AnyLogic در بین سایر ابزارهای موجود می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
- بهره‌گیری از هر سه پارادایم شبیه‌سازی به صورت تکی و یا ترکیبی
- بهره‌گیری از زبان برنامه‌نویسی جاوا و امکان توسعه مدل شبیه‌سازی با استفاده از این زبان برنامه‌نویسی قدرتمند و عدم نیاز به فراگیری دستورات خاص
- بهره‌گیری از قابلیت شئی‌گرایی (Object Oriented)
- پشتیبانی از تمامی پایگاه داده‌ها و اتصال بسیار آسان به آنها
- نمای دو بعدی و سه بعدی قوی